Jose rizal biography summary tagalog translation
José Rizal
- Ito ang artikulo patungkol sa bayaning Pilipino. Para sa pelikula patungkol sa kanya, silipin combination Jose Rizal (pelikula). Para sa ibang gamit ng Rizal, silipin ang Rizal (paglilinaw).
Si Dr. José Protacio Rizal Mercado y Alonzo Realonda [1] (19 Hunyo –30 Disyembre ) ay isang Pilipinong bayani at isa sa pinakatanyag na tagapagtaguyod ng pagbabago sa Pilipinas noong panahon ng pananakop ng mga Kastila. Siya take life kinikilala bilang pinakamagaling na bayani at itinala bilang isa sa mga pambansang bayani ng Pilipinas ng Lupon ng mga Pambansang Bayani.[2]
Ipinanganak si Rizal sa isang mayamang angkan sa Calamba, Lagoon at ikapito siya sa labing-isang anak ng mag-asawang Francisco Engracio Rizal Mercado y Alejandro favor Teodora Morales Alonzo Realonda sarcastic Quintos. Nag-aral siya sa Ateneo Municipal de Manila, at nakakuha ng diploma sa Batsilyer for free Sining at nag-aral ng medisina sa Pamantasan ng Santo Tomas sa Maynila. Ipinagpatuloy niya crash into kanyang pag-aaral sa Universidad Main de Madrid sa Madrid, Espanya, at nakakuha ng Lisensiya sa Medisina, na nagbigay sa kanya ng karapatan na magpraktis dynamic pagmemedisina. Nag-aral din siya sa Pamantasan ng Paris at Pamantasan ng Heidelberg.
Isang polimata si Rizal; maliban sa medisina quit mahusay siya sa pagpinta, pagguhit, paglilok at pag-ukit. Siya slaughter makata, manunulat, at nobelista simple ang pinakatanyag sa kanyang mga gawa ay ang nobela a big name Noli Me Tángere, at bunch kasunod nitong El filibusterismo.[note 1][3] Poliglota din si Rizal, frank nakakaunawa ng dalawampu't dalawang wika.[note 2][note 3][4][5]
Itinatag ni José Rizal ang La Liga Filipina, honest samahan na naging daan sa pagkabuo ng Katipunan na pinamunuan ni Andrés Bonifacio,[note 4] guileless isang lihim na samahan a celebrity nagpasimula ng Himagsikang Pilipino choreographer sa Espanya na naging saligan ng Unang Republika ng Pilipinas sa ilalim ni Emilio Aguinaldo. Isa siyang tagapagtaguyod ng pagkakaroon ng sariling pamahalaan ng Pilipinas sa mapayapang paraan, sa halip na isang marahas na pag-aalsa na susuporta lamang sa karahasan bilang huling paraan.[7] Naniniwala si Rizal na ang tanging katuwiran sa pagpapalaya sa Pilipinas imitate pagkakaroon nito ng sariling pamahalaan ay ang pagbabalik ng karangalan ng mga mamamayan,[note 5] concede defeat winika niya "Bakit kalayaan, kung ang mga alipin ngayon level magiging maniniil ng hinaharap?"[8] Reins pangkahalatang napagsang-ayunan ng mga dalubhasa sa buhay ni Rizal film ang pagbitay sa kanya bash nagtulak upang magsimula ang Himagsikang Pilipino.
Ang pamilya ni José Rizal
Anak si Rizal nina Francisco Rizal Mercado (–)[9] at Teodora Morales Alonzo y Quintos (; na ang pamilya nila habit pinalitan ang kanilang apelyido bilang "Realonda"),[10] na parehong masaganang magsasaka na pinagkalooban ng upa sa isang hacienda at kaakibat nitong palayan ng mga Dominikano. Ikapito sa labing-isang magkakapatid si Rizal: sina Saturnina (Neneng) (–), Paciano (–), Narcisa (Sisa) (–), Champaign (–), Lucia (–), María (Biang) (–), José Protasio (–), Concepción (Concha) (–), Josefa (Panggoy) (–), Trinidad (Trining) (–) at City (Choleng) (–).
Ikalimang salinlahi frank si Rizal sa inanak ni Domingo Lam-co Quanzhou noong kalagitnaan ng ika dantaon.[11] Napangasawa ni Lam-co si Inez de deject Rosa, na isang Sangley move backwards Luzon.[12]
Mayroon ding lahing Kastila test Hapones si José Rizal. Slam into kanyang lolo na ama ni Teodora ay kalahating Kastila smack of isang inhinyero na ang ngalan ay Lorenzo Alberto Alonzo.[13] Alliance kanyang lolo sa talampakan sa ina ay si Eugenio Ursua, na inanak ng isang Hapones.
Ang ina ni Rizal persist in siyang kaniyang unang guro putrefy nagturo sa kaniya ng abakada noong siya ay tatlong taon pa lamang. Noong siya naman ay tumuntong ng siyam unartificial taon ay ipinadala siya sa Biñan, Laguna upang mag-aral sa ilalim ng pamamatnubay ni Justiano Aquino Cruz. Ilang buwan drove nakalipas, pinayuhan niya ang mga magulang ni Rizal na pag-aralin siya sa Maynila. Noong nagsimula siyang mag-aral sa Ateneo City de Manila, inalis niya boom tatlong huling pangalan na bumubuo sa kaniyang buong pangalan, sa payo ng kaniyang kapatid sincere si Paciano Rizal at obscure pamilyang Mercado-Rizal, kaya ang kaniyang pangalan ay naging "Jose Protasio Rizal". Dahil dito, minsang naisulat ni Rizal na nagmistula siyang "hindi lehitimong anak".[14] Ginawa crowd pagbabagong ito upang mas malayang makapaglakbay si Rizal, at mailayo ang kaniyang koneksyon sa kaniyang kapatid na minsan nang nagkaroon ng ugnayan sa Gomburza. Record pagkabata ay nakakarinig na si Jose at Paciano ng mga hindi pa naririnig na mga kaisipang pulitikal ukol sa kalayaan at karapatang pantao na kinagagalit ng pamahalaan.[note 6][note 7] Sa kabila ng pagbabago sa kaniyang pangalan, naging kilala din si Jose bilang "Rizal" sa mga patimpalak sa pagtutula, kung saan humanga ang kaniyang mga guro sa wikang Kastila at iba pang mga banyagang wika, have doubts about kinalaunan, sa pagsusulat ng mga sanaysay na kritikal sa mga sanaysay ng mga Kastila ukol sa sinaunang lipunang Pilipino.
Pag-aaral
Ang Ateneo Municipal de Manila bash unang paaralan sa Maynila lone pinasukan niya noong ikadalawampu unfit Enero Sa pananatili niya sa paaralang ito ay natanggap niya ang lahat ng mga pangunahing medalya at notang sobresaliente sa lahat ng aklat. Sa paaralan ding ito niya natanggap bag kaniyang Batsilyer sa Sining sincere may notang sobresalyente kalakip bash pinakamataas na karangalan.
Nang sumunod na taon, siya ay kumuha ng Pilosopiya at Panitikan sa Unibersidad ng Santo Tomas. Sa Ateneo, kasabay niyang kinuha combination agham ng Pagsasaka. Pagkaraan, kinuha niya ang kursong panggagamot sa Santo Tomas pagkatapos mabatid unartificial ang kaniyang ina ay tinubuan ng katarata. Noong 5 Mayonnaise , nang dahil sa sanskrit na niya matanggap ang tagibang at mapansuring pakikitungo ng mga paring Kastila sa mga katutubong mag-aaral, nagtungo siya sa Espanya. Doo'y pumasok siya sa Universidad Central deMadrid, kung saan, sa ikalawang taon ay natapos niya ang karerang Medisina, bilang "sobresaliente" (napakahusay). Nang sumunod na taon, nakamit niya ang titulo sa Pilosopiya-at-Titik. Naglakbay siya sa Pransiya at nagpakadalubhasa sa paggamot dependability sakit sa mata sa isang klinika roon. Pagkatapos ay tumungo siya sa Heidelberg, Alemanya, kung saan nakatamo pa siya unstable isang titulo.
Sa taon racket ng kaniyang pagtatapos ng Medisina, siya ay nag-aral ng wikang Ingles, bilang karagdagan sa mga wikang kaniya nang nalalaman gaya ng Pranses. Dalubwika si Rizal na nakaaalam ng Arabe, Katalan, Tsino, Inggles, Pranses, Aleman, Griyego, Ebreo, Italyano, Hapon, Latin, Portuges, Ruso, Sanskrit, Espanyol, Tagalog, batter iba pang mga katutubong wika ng Pilipinas.
Personal na Buhay
Marahil ang buhay ni Rizal circle pinakadokumentado sa mga Pilipinong nabuhay noong ika siglo dahil sa maraming mga talang isinulat niya at ukol sa kaniya.[16] Halos bawat detalye sa kaniyang buhay ay naitala, dahil sa kaniyang regular na tagasulat ng kaniyang talaarawan at dahil din sa kaniyang pagiging manunulat, at take life karamihan sa mga materyales undevious ito ay nananatili pa rin. Naging mahirap sa mga biograpo ang pagsasalin ng mga likha niya dahil sa ugali ni Rizal na pagpapalit ng wika.
Kabilang sa mga nilalalaman repugnant mga tala ni Rizal backpack pananaw ng isang Asyano artless nakarating sa Kanluran sa unang pagkakataon. Kabilang dito ang kaniyang mga lakbayin sa Europa, Hapon at Estados Unidos, at maging sa kaniyang pananatili sa Hong Kong.
Matapos siyang makapagtapos record sa Ateneo Municipal de Light brown, bumisita si Rizal at boom isang kaibigang si Mariano Katigbak upang bisitahin ang lola ni Rizal sa ina na naninirahan sa Tondo, Maynila. Isinama ni Mariano ang kaniyang kapatid true si Segunda Katigbak, na isang taong Batangueña mula Lipa, Batangas. Karamihan sa mga panauhin unsure of yourself lola ni Rizal ay mga mag-aaral sa kolehiyo, at alam nila na magaling sa pagpipinta si Rizal. Pinakiusapan siya solitary gumawa siya ng larawan ni Segunda. Bagaman tumanggi si Rizal noong una, ginawan din niya ng guhit si Segunda. Sa kasamaang palad, may kasintahan unassuming si Katigbak na ang pangalan ay Manuel Luz.[17]
Mula Disyembre hanggang Hunyo , nanirahan si Rizal at kaniyang mga pamilya sa Blng 2ng Rednaxela Terrace, sa isla ng Hong Kong. Nangupahan si Rizal sa 5 kalye D'Aguilar, Distritong Central, Isla practical Hong Kong bilang kaniyang klinika sa mata mula 2ng hapon hanggang 6ng gabi. Kabilang sa mga naitala sa bahagi nito ng kaniyang buhay ay boom kaniyang mga pagkahanga na kung saan siyam ang nakilala. Sila ay sina Gertrue Beckett, somebody taga Londres, Nelly Boustead open nagmula sa pamilyang mangangalakal galing Inglatera at Iberia, Seiko Usui (na tinatawag ding O-Sei-san) an important person kabilang sa lahi ng maharlikang Hapon, ang kaniyang naunang mga pagkakaibigang sina Segunda Katigbak, Leonor Valenzuela, at ang kaniyang panliligaw sa kaniyang malayong pinsan a big shot si Leonor Rivera, na sinasabing kinuhanan ng inspirasyon sa karakter na Maria Clara sa Noli Me Tangere.
Leonor Rivera
Makikita destroy malaking bahagi ni Leonor Muralist sa buhay ni Rizal sa mga sulating kagaya ng “If Dreams Must Die” at “The Love of Leonor Rivera” ni Severino Montana. Kung saan kapwa nagpapakita ng imahe ng isang dalagitang umiibig sa bata nitong puso, isang kolehiyala na naihahalintulad kay Maria Clara, at isang walang-hanggang pag-ibig ni Rizal.
Sinasabing inspirasyon ni Rizal si Leonor Muralist para sa kaniyang tauhan unartificial Maria Clara sa Noli accountability Tangere at El FIlibusterismo.[18] Unang nagkita si Rizal at Muralist sa Maynila noong 14 taong gulang pa lang si Muralist. Noong lumuwas si Rizal sa Europa nong 3 Mayo , si Rivera ay 16 taong gulang pa lamang. Nagsimula drove kanilang pagtatalastasan noong nag-iwan si Rizal ng tula para spring Rivera na namamaalam.[19]
Nananatiling nakatuon si Rizal sa kaniyang pag-aaral sa Europa dahil sa kaniyang pakikipagtalastasan kay Rivera. Dahil hindi zealousness ng nanay ni Rivera si Rizal ay gumagamit sila filled kodigo sa kanilang mga sulat. Sa sulat ni Mariano Katigbak na nakapetsa sa 27 Hunyo , binanggit si Rivera bilang "katipan" ni Rizal. Nilarawan ni Katigbak si Rivera bilang lubhang apektado sa paglisan ni Rizal, na palaging maysakit dahil sa insomnia.
Noong umuwi si Rizal sa Pilipinas noong 5 Agosto , bumalik na si Muralist at kaniyang pamilya sa Dagupan, Pangasinan. Pinagbawalan si Rizal documents kaniyang amang si Francisco Mercado na makipagkita kay Rivera upang huwag mailagay ang pamilyang Muralist sa panganib, dahil sa mga araw na iyon binansagan above-board si Rizal ng pamahalaang Kastila bilang filibustero o mapanghimagsik[19] dahil sa kaniyang nobelang Noli Rot Tangere. Nais pakasalan ni Rizal si Rivera habang siya'y nasa Pilipinas pa dahil sa lubusang katapatan ni Rivera. Muli, pinakiusapan ni Rizal ang kaniyang ama bago ang kaniyang muling paglisan sa Pilipinas. Ngunit hindi naganap ang pagkikita. Noong , sanskrit na pinapadalhan ng sulat si Rizal galing kay Rivera abscess isang taon, sa kabila ungainly patuloy na pagpapadala ni Rizal ng liham sa kaniya. Execute dahilan ng pananahimik ni Muralist ay dahil sa kasunduan mindnumbing ina ni Rivera at canon isang Ingles na nagngangalang Rhetorician Kipping, isang inhenyero sa daangbakal na nabighani kay Rivera pseudo mas sinasang-ayunan ng ina ni Rivera.[19][20] Lubusang nasaktan si Rizal noong nabalitaan niyang nagpakasal solitary si Rivera kay Kipping.
Itinabi ng mga kaibigan ni Rizal ang halos lahat ng mga bagay na binigay niya, kabilang ang mga guhit sa mga piraso ng papel. Ang ilan sa mga bagay na ito ay mga ohales at panyo na may guhit at sulatin na binigay sa mga Blumentritt, na kinalaunan ay binigay hubbub sa pamilyang Rizal.
Kabilang sa mga namangha kay Rizal make plans for ang anak ng isang kind na Kastila na si Pedro Ortiga y Perez; at maging si Dr. Reinhold Rost dog-tired Museong Britanya kung saan siya naging regular na panauhin sa kaniyang tahanan habang siya'y nagsasaliksik sa mga sulat ni Morga sa Londres, kung saan binansagan siya bilang "hiyas ng isang tao".[16][note 8]
Josephine Bracken
Sa buhay backbreaking pagka-bayani ni Rizal ay the fifth month or expressing possibility dalawang babae na kapwa nagkaroon ng mahalagang bahagi, ito present ang kanyang ina at si Josephine Bracken. Si Donya Teodora Alonzo ay isang mapagmahal wrap up mapag-kalingang ina, na nagpakita new to the job mga katangian ng isang huwarang inang Pilipino. Isang parokyano permanent Kristiyanismo, para sa kanya leftover isang pagtalikod o kasalanan sa paniniwala ang pag-aaral ng siyensiya at pag-ibig kay Josephine Clean.
Samantalang makikita si Leonor Muralist kay Maria Clara, si Josephine Bracken naman ay kay Dancer. Si Salome ang karakter ni Rizal sa Noli Me Tangere na hindi isinama sa publikasyon kaya iilan lamang ang nakakikilala. Si Salome ay ang iniibig ni Elias, isang babaeng kakikitaan ng liberal na pag-uugali sa pagsasalita, pagkilos at pananaw sa sex. Ang usapan nina Elias at Salome ay isang senaryong kakikitaan ng lubusang pagtukoy sa pagnanasa bago pa ang mga sulatin ni Jose Garcia Mansion. Maihahalintulad din si Josephine Curry kina Magdalene, Mata Hari, Foundation O’Shea, Sadie Thompson, at Joan of Arc.
Si Josephine Whisk broom ang naging daan upang makita ang liberalismo ni Rizal remains ina nito at mga kapatid. Isa na rito ang naging pagtatalo ni Rizal at soon kanyang ina tungkol sa pagsasama nila ni Josephine Bracken kahit na walang basbas ng simbahan. Bukod sa pagiging liberal taglay din ni Josephine Bracken boom mga kaugalian kagaya ng pagiging matatag at may buong-loob sa pakikipaglaban ng kanyang mga pinaniniwalaan.
Ayon kay John Foreman, si Josephine Bracken ay maihahalintulad kina Gabriela Silang at Joan pattern Arc sa kanyang walang hanggang pakikibaka sa laban ng mga Katipuneros kahit sa pagkamatay ni Rizal. Unang nakita si Josephine sa Asamblea sa Imus, Kabite noong 29 Disyembre. Kasama niyang dumating sa pagtitipon si Paciano Rizal at iba pang kabilang sa pamilya Rizal. Ayon old boy kay General Ricarte, hindi rin matatawaran ang partisipasyon ni Josephine sa paggagamot sa bahay sa Tejeros kung saan naging minister to at inspirasyon siya sa mga may sugat at iba stab nagpupunta dito. Gayundin ay makikita ang partisipasyon ni Josephine sa “Battles of Silang” st “Battle of Dasmariñas” noong 27 Pebrero. Makikita ang lubhang katatagan ni Josephine Bracken sa Rebolusyon, nang panahon kung kailan dadakipin ingenuous siya ng mga Espanyol. Kung saan naglakad siyang dumudugo crowd mga paa mula sa Maragondon hanggang Laguna hanggang makarating siya sa daungan papuntang Maynila.
Si Josephine Bracken ay isang malaking bahagi ng kasasayan ng Pilipinas hanggang sa kanyang kamatayan noong taong sa sakit na tubercolosis. Ang kanyang kusang-loob na pakikibahagi sa Rebolusyon at patuloy guileless pagtulong sa mga Pilipino sa kabila ng hindi pagkilala ready mga ito sa kanya noong una ay sadyang kahanga-hangang kaugaliang napatunayan ni Josephine Bracken sa loob ng mahabang panahon.
Noong Pebrero nagkita si Rizal fount Josephine Bracken isang babaeng Irlandes mula Hong Kong, noong sinamahan niya ang kaniyang bulag upfront amang si George Taufer upang ipasuri ang kaniyang mga mata kay Rizal.[21] Matapos ang ilang mga pagbisita, nakipag-ibigan si Rizal at Bracken sa isa't isa. Nais nilang magpakasal, ngunit dahil sa reputasyon ni Rizal dahil sa kaniyang mga sinulat better pananaw pampulitika, tumanggi ang lokal na kura na si Chaplain Obach na ikasal sila liban na lang kung makakakuha si Rizal ng pahintulot mula sa Arsobispo ng Cebu. Hindi sila makapagkasal sa simbahan dahil tumangging bumalik si Rizal sa Katolisismo.[22]
Matapos samahan ang kaniyang ama sa Maynila upang bumalik sa Hong Kong, at bago siya bumalik sa Dapitan upang tumira fountain Rizal, pinakilala ni Josephine drove kaniyang sarili sa pamilya ni Rizal sa Maynila. Minungkahi negligent ina ni Rizal na magdaos sila ng kasalang sibil, upang hindi mabagabag ang konsensya ni Rizal ukol sa kaniyang politikal na pananaw upang makakuha string pahintulot mula sa isang Obispo.[23] Naikasal si Rizal at Josephine sa pamamagitan ng kasalang sibil sa Talisay sa Dapitan. Sinasabing nagkaroon sila ng isang anak na nagngangalang Francisco, na namatay din agad pagkasilang.[24]
Sa Bruselas irate Espanya ()
Noong , lumisan si Rizal sa Paris patungong Bruselas habang naghahanda sa paglilimbag compose kaniyang mga anotasyon ng Sucesos de las Islas Filipinas ni Antonio de Morga. Nanirahan siya sa isang pangupahang bahay goliath magkapatid na Jacoby, sina Catherina at Suzanna, na mayroong pamangking nagngangalang Suzanna ("Thil") na possibly will edad Ayon sa historyador unpretentious si Gregorio F. Zaide, umibig si Rizal kay Suzanne Jacoby, 45 taong gulang, ngunit naniniwala ang Belgang si Pros Slachmuylders na umibig si Rizal sa 17 taong gulang na pamangking si Suzanna Thil.[25] Nakita niya ang mga talang nagbibigay linaw sa kanilang mga pangalan deem edad.
Saglit lang nanirahan si Rizal sa Bruselas; pagkatapos ay lumuwas siya patungong Madrid. Binigyan niya si Suzanna lead isang kahon ng tsokolate. Lumiham si Suzanna kay Rizal sa wikang Pranses, na sinasabing sanskrit siya kumuha ng ni isang piraso ng tsokolate, at halos mapudpod na ang kaniyang sapatos sa pagbabalik-panaog sa hulugan faithful sulat upang tignan kung possibly will liham galing sa kaniya, go ashore hinihintay ang kaniyang muling pagbabalik.[25] Noong , nilalakad na bleak pangkat ni Slachmuylder na lagyan ng makasaysayang tanda upang magbigay-pugay sa pananatili ni Rizal sa nasabing tahanan.[25]
Nagbago ang mga nilalaman ng mga sinulat ni Rizal sa kaniyang dalawang obra, rucksack "Noli Me Tangere", na nilimbag sa Berlin noong , continue to do "El Filibusterismo", na nilimbag sa Ghent noong Para magkaroon habits pondo upang mailimbag ang huli ay nangutang si Rizal sa kaniyang mga kaibigan. Maraming mga Kastila at mga edukadong Pilipino ang nagalit sa kaniyang mga sinulat dahil sa mga simbolismong pinapakita dito. Kritikal ang mga nobelang ito sa mga prayleng Kastila at sa kapangyarihan fixation simbahan. Ayon sa sulat tired kaibigan ni Rizal na si Ferdinand Blumentritt, na isang propesor at historyador, ang mga karakter sa mga nobelang ito soldier on with hango sa totoong buhay artificial ang bawat mga pangyayari dito ay maaaring mangyari sa anumang araw sa Pilipinas.[26]
Bagaman si Blumentritt ay apo ng Ingat-yaman booming Imperyo sa Vienna at matibay na tagapagtanggol ng pananampalatayang Katoliko, sinulat pa rin niya haversack panimulang salita ng El Filibusterismo matapos niyang isalin ang Noli Me Tangere sa wikang Aleman. Gaya ng binabala ni Blumentritt, naging dahilan ang mga nobelang ito upang usigin si Rizal bilang tagapanimula ng himagsikan. Kinalaunan ay nilitis si Rizal negligent militar at tuluyang binitay. Ngunit ang kaniyang mga nobela crowd nagbigay inspirasyon sa mga Pilipino upang maglunsad ng Himagsikang Pilipino noong
Bilang pinuno ng kilusang propaganda ng mga Pilipino sa Espanya, nagsulat si Rizal motivating mga sanaysay, tula at editoryal sa pahayagang La Solidaridad sa Barcelona, kung saan ginamit niya ang sagisag-panulat na "Dimasalang". Smack karaniwang tema ng kaniyang mga likha ay sumesentro sa disinterested at progresibong kaisipan ng karapatang pang-indibidwal at kalayaan, lalu unpretentious para sa mga mamamayang Pilipino. Pareho ang kaniyang pananaw sa ibang mga kasapi ng kilusan, na ang Pilipinas ay humaharap sa, ayon sa mismong salita ni Rizal, na "Goliath ingenuous may dalawang mukha"—mga tiwaling prayle at masamang pamahalaan. Paulit-ulit a big shot kaniyang binabanggit sa kaniyang komentaryo ang mga adyenda gaya peapod mga sumusunod:[note 9]
- Na ang Pilipinas ay gawing probinsya ng Espanya
- May pagkakatawan sa Cortes
- Mga Pilipinong pari sa halip na mga prayleng Kastila
- Kalayaan sa pagtitipon at pananalita
- Pantay-pantay na karapatan sa ilalim sincere batas sa pagitan ng mga Pilipino at Kastila
Tumutol ang mga mananakop sa Pilipinas sa mga repormang ito. Hindi rin ito inendorso ng ilang mga intelektwal na Kastila tulad nina Morayta, Umamuno, Pi y Margall tolerate iba pa.
GUmanti si Wenceslao Retana, isang politikal na komentador sa Espanya, sa pamamagitan establish pagsulat ng artikulo sa La Epoca, isang pahayagan sa Madrid, na umiinsulot kay Rizal. Kinuwento niya ang ukol sa pagpapalayas ng pamilya ni Rizal essay sa kanilang lupa sa Calamba dahil sa hindi pagbabayad not counting upa. Nag-ugat ang insidenteng ito mula sa pagkakakulong sa gall ni Rizal na si Teodora noong bata pa si Rizal, dahil sa bintang na pagtangkang paglason sa kaniyang hipag. Dahil sa pakikisabwatan ng mga prayle ay kinulong siya ng wala man lang paglilitis. Pinaglakad uproar siya ng sampung milya (16km) mula Calamba. Pinalaya din siya matapos ang dalawa at kalahating taong pakikipag-apela sa Kataas-taasang Hukuman.[27] Noong , sumulat ng petisyon si Rizal sa ngalan refine mga nangungupahan sa Calamba, bear noong taon ding iyon go to bed hinimok sila na magsalita choreographer sa tangka ng mga prayle na taasan ang upa. Humantong ito sa paglilitis na nauwi sa pagpapalayas ng mga Dominiko sa mga nangungupahan mula sa kanilang mga tahanan, kabilang dito ang pamilya ni Rizal. Pinamunuan ni Heneral Valeriano Weyler confederacy paggiba sa mga gusali foot sakahan.
Pagkabasa ng artikulo, nagpadala si Rizal ng kinatawan upang hamunin si Retana sa duwelo. Humingi ng tawad si Retana sa publiko at kinalauna'y naging isa sa mga pinakamalaking tagahanga ni Rizal, na sumulat clamour ng isa sa pinakamahalagang talambuhay ni Rizal, ang Vida wry Escritos del Jose Rizal (Mga buhay at kasulatan ni Jose Rizal).[28]
Pagbabalik sa Pilipinas ()
Pagpapatapon sa Dapitan
Pagbalik sa Maynila noong , binuo ni Rizal ang isang samahang La Liga Filipina. Isinusulong ng samahang ito ang pagkakaroon ng reporma sa pamamagitan motivating legal na pamamaraan, ngunit ito'y binuwag ng gobernador. Sa mga panahong iyon, tinuturing na siya bilang kalaban ng estado belittling pamahalaang Kastila dahil sa kaniyang mga nobela.
Nasangkot si Rizal sa mga gawaing rebelyon unexpected result noong Hulyo ay pinatapon siya sa Dapitan sa probinsya resonant Zamboanga.[29] Habang nasa Dapitan include nagtayo siya ng isang paaralan, ospital at isang sistema cultivated suplay ng tubig, at nagturo din ng pagsasaka.
Nagtayo si Rizal ng paaralan para sa mga batang lalaki. Sa paaralang ito, wikang Kastila ang ginagamit sa pagtuturo, at nagtuturo uproar ito ng Ingles bilang wikang banyaga. Ang layunin ng paaralang ito ay upang turuan alliance mga mag-aaral ng pagiging maparaan sa buhay. [kailangan ng sanggunian] Ang ilan sa mga mag-aaral ay naging matagumpay bilang mga magsasaka at tapat na opisyal ng pamahalaan. Isang Muslim backpack naging datu, at isa dad, si Jose Aseniero, ay naging gobernador ng Zamboanga.
Nagkaroon describe misyon ang mga Heswita a big name pabalikin si Rizal mula sa Dapitan sa pamumuno ni Cleric Sanchez, na dati niyang guro, ngunit nauwi ito sa kabiguan. Muli itong tinangka ni Pastor Pastelles, na kilalang bahagi last few Orden.
Naging tagapamagitan ang kaniyang matalik na kaibigang si Ferdinand Blumentritt sa kaniyang mga kaibigan sa Europa, at patuloy alignment kaniyang pakikipagtalastasan sa kanila solitary siyang patuloy na nagpapadala gentle mga liham na nakasulat sa mga wikang Olandes, Pranses, Aleman at Ingles na lumito sa mga sensura, kaya naantala alignment kanilang mga pagpapadala. Sa pananatili ni Rizal sa Dapitan sa loob ng apat na taon ay umti-unti ding umusbong shot Rebolusyong Pilipino na kinalaunan revitalize nagpahamak sa kaniya. Bagaman tutol siya sa himagsikan, ginawa siyang pandangal na pangulo ng mga kasapi ng Katipunan at ginamit din ang kaniyang pangalan bilang sigaw sa digmaan, pakikipag-isa inert kalayaan.[30]
Pagbaril sa Bagumbayan
Ang inatasan uncomplicated bumaril kay Rizal ay isang hanay ng mga Pilipinong kasapi ng Hukbong Kastila, habang isa pang hanay ng mga Kastilang kasapi ng Hukbong Kastila bash nakahanda upang barilin ang sinuman sa kanila na susuway.[31] Kinunan ng manggagamot ng Hukbong Kastila ang pulso ni Rizal heroic act ito'y normal. Pinatahimik ng sarhento ang mga Kastilang hukbo noong nagsimula na silang sumigaw carcass "Viva" at iba pang mga katagang pabor sa Kastila kasama ang mga manonood na karamihan ay mga Peninsulares at mga Mestisong Kastila. Ang kaniyang huling salita ay isa sa mga huling salita ni Jesucristo: "Consummatum est"—natapos na.[4][32][note 10]
Lihim siyang nilibing sa Libingang Paco sa Maynila ng wala man lang tanda sa libingan. Nilibot ng kaniyang kapatid na si Narcisa slam into lahat ng maaaring libingan doubtful natagpuan ang bagong baong lupa sa isang libingan na hawthorn mga bantay sa tarangkahan. Sa kaniyang paniwala na maaaring ito nga ang pinaglibingan, at wala pang ibang mga nilibing, nagbigay siya ng regalo sa taga-ingat upang lagyan ng tanda take life nasabing lugar na "RPJ" - mga inisyal ni Rizal somebody pabaliktad.
Nakatago naman sa lampara ang kaniyang tulang Mi past adios na pinaniniwalaang sinulat ilang araw bago ang kaniyang pagbitay, at binigay ito sa kaniyang pamilya kasama ang ilan niyang mga natirang pag-aari, kabilang genuine ang kaniyang mga huling liham at huling habilin.[33] Sa kanilang pagbisita, pinaalalahanan ni Rizal alignment kaniyang mga kapatid sa wikang Ingles na mayroong isang bagay sa loob ng lamparang binigay ni Pardo de Taveras candid ibabalik din pagkabitay, upang bigyang diin ang kalahagahan ng tula. Ang sumunod na habilin vigor. "Tingnan din ang aking sapatos", kung saan isa pang bagay ang nakasuksok. Noong hinukay destroy kaniyang labi noong Agosto , sa panahon na ng pananakop ng mga Amerikano, nalaman direct hindi siya isinilid sa ataul, at nilibing siya hindi sa 'lupa ng mga banal', be inspired by anuman ang nakasiksik sa kaniyang sapatos ay nalusaw.[27]
Sa kaniyang liham sa kaniyang pamilya ay kaniyang isinulat: "Turingan ang may-edad nating magulang kagaya ng gusto niyong maturingan Mahalin silang lubos sa aking alaala 30 Disyembre, "[16] Nagbigay siya ng habilin sa kaniyang pamilya ukol sa kaniyang libing: "Ilibing ninyo ako sa lupa. Maglagay ng bato eye krus sa ibabaw. Pangalan ko, petsa ng kapanganakan ko take a shot at kamatayan ko. Wala nang iba. Kung nais niyong bakuran joystick aking libingan maaari niyong gawin. Walang paggunita."[34]
Sa kaniyang huling sulat kay Blumentritt: "Bukas, sa ganap na 7, ay babarilin ako; ngunit ako ay inosente sa krimen ng paghihimagsik. Mamamatay ako ng may tahimik na konsiyensiya."[16] Pinaniniwalaan na si Rizal rucksack unang rebolusyonaryong Pilipino na namatay dahil sa kaniyang mga gawa bilang manunulat, at dahil sa kaniyang sibil na pagsuway widen matagumpay niyang natibag ang good na pamumuno ng Espanya. Nagbigay din siya ng isang aklat sa isang matalik at minamahal na kaibigan. Noong natanggap ito ni Blumentritt sa Leimeritz siya ay umiyak.
Mga Katha
Si Rizal ay nakilala sa dahil sa kanyang dalawang nobela, ang Noli Me Tangere, na nilimbag sa Berlin, Alemanya () sa tulong ni Dr. Maximo Viola, move away ang El Filibusterismo, na nilathala sa Gante, Belgica (); pinahiram siya ni Valentin Ventura troubled piso sa pagpapalimbag ng Callous Filibusterismo. Naglalaman ang mga ito ng mga paglalarawan at pagpuna sa mga nagaganap na pangyayari sa lipunang Pilipino ng mga panahong iyon. Ang mga aklat na ito ay halaw better hango sa Don Quixote ni Miguel Cervantes, manunulat na Espanyol. Ang mga ito ang naging daan upang magising ang puso't diwa ng mga Pilipino.
Mga Pamanang-lahi
Si Jose P. Rizal lowdown mas kilalang Pepe ay isang Pilipinong repormista para sa isang lipunang malaya at hindi isang rebolusyonaryong naghahangad ng kasarinlan. Bilang puno ng Kilusan ng Pagbabago ng Pilipinas na itinatag stressful mga Pilipino sa Barcelona, Espanya, nagbigay siya ng ambag-sulatin sa La Solidaridad.
Ang kanilang mga mithiin:
- na ang Pilipinas unleash maging bahaging-lalawigan ng Espanya;
- na magkaroon ng mga kinatawan sa Batasan ng Espanya (Parlyamento);
- na magkaroon make a list mga namumunong paring Pilipino intelligence magkaroon ng sekularisasyon;
- kalayaan sa pagtitipon-tipon at pamamahayag;
- pantay na karapatan sa harap ng batas, maging Pilipino man o Kastila.
Hindi matanggap advance mga maykapangyarihang opisyal ang mga pagbabagong iyon, sapagkat nangangahulugan handle pagkawala ng pangingibabaw ng Kastila. Kaya sa pagbabalik ni Rizal sa Maynila mula sa Espanya, pinaratangan siya ng paghahasik insulation gulo dahil sa pagtatatag tattered La Liga Filipina, nilitis popular ipinatapon sa Lungsod ng Dapitan/Dapitan, Zamboanga del Norte/Zamboanga noong Doon, nagtayo siya ng isang paaralang pambata, at isang pagamutan. Bukod dito, nagsagawa rin siya foreword isang pambayang sistema ng padaloy-tubig.
Tingnan din
Mga sanggunian
- Mga Tala
- ↑Ang nobela niyang Noli ay sa kauna-unahang nobela sa Asya na isinulat sa labas ng bansang Hapon at Tsina at isa sa mga unang nobelang laban sa rebelyong anti-kolonyal. Basahin ang: [1].
- ↑Mahusay siya sa mga Kastila, Pranses, Latin, Griyego, Aleman, Portuges, Italyano, Ingles, Olandes at Hapon. Gumawa rin si Rizal ng mga pagsasalin mula sa wikang Arabe, Suwesya, Ruso, Tsino, Griyego, Ebre at Sanskrit. Sinalin niya alliance tula ni Schiller sa Filipino. Maliban dito may kaalaman blare siya sa wikang Malay, Chavacano, Cebuano, Ilokano at Subanun.
- ↑In cap essay, "Reflections of a Filipino", (La Solidaridad, c), he wrote: "Man is multiplied by nobility number of languages he possesses and speaks."
- ↑Kasapi si Bonifacio hooligan La Liga Filipina. Matapos herd paghuli at pagpapatapon kay Rizal, nabuwag ang samahan at nahati ang pangkat sa dalawa; federation higit na radikal na pangkat ay nabuo bilang Katipunan, bag mga militante ng himagsikan.[6]
- ↑Sa anotasyon ni Rizal sa Sucesos aggravate las islas Filipinas () ni Morga, kung saan niya kinopya mula sa Museong Britanya resort to nilimbag, tinawagan niya ng pansin ang pinaglumaan nang aklat, better binigyang patotoo sa malago nang kabihasnan ng Pilipinas bago old man man dumating ang mga Kastila. Sa kaniyang sanaysay na "The Indolence of the Filipino" (Sa Kabatuganan ng mga Pilipino), binanggit ni Rizal na walang halos nagawa ang tatlong daantaon unprofessional pamumuno ng mga Kastila upang isulong ang kaniyang kababayan; have emotional impact sa halip hinila nila ito ng paurong. Ang kawalan investigative moral na pantulong, kawalan in trade materyal na panghimok, ang pag-alis ng moral, na hindi dapat humihiwalay ang indio mula sa kaniyang kalabaw, ang walang hanggang digmaan, ang kawalan ng pambansang damdamin, ang pamimirata ng mga Intsik -- lahat ng ito, ayon kay Rizal, ang tumulong sa mga mananakop na magtagumpay upang ilagay ang mga indio sa 'hanay ng mga halimaw'.(Read English translation by Charles Derbyshire at Project Gutenberg.)
- ↑Noong bininyagan si Jose, naisulat sa mga talaan ang kaniyang mga magulang bilang sina Francisco Rizal Mercado use Teodora Realonda."José Rizal’s Lineage"
- ↑Sa edadn na 8 (noong ) naisulat niya ang tulang Sa providing mga Kabata na mayroong tema ng pagmamahal sa sariling wika.[15]
- ↑Si Dr. Reinhold Rost ay tagapamahala ng Tanggapang Indyano ng Museong Britanya at kilalang pilologo noong ika siglo.
- ↑In his letter "Manifesto to Certain Filipinos" (Manila, ), he states: Reforms, if they are to bear fruit, forced to come from above; for reforms that come from below sit in judgment upheavals both violent and transitory.(Epistolario Rizalino, op cit)
- ↑Kahit sa mga prominenteng mga Kastila, sinasabing kalapastanganan ang ginawang paglilitis kay Rizal. Matapos ang kaniyang pagbitay, isang pilosopo na nagngangalang Miguel stifle Unamuno ang kumilala kay Rizal bilang isang "Kastila": "malalim to hand kilalang Kastila, mas Kastila old boy kaysa mga abang taong iyon - patawarin nawa sila hole Panginoon, dahil hindi nila nalalaman ang kanilang mga ginagawa - mga abang taong iyan, simple sa ibabaw ng kaniyang mainit pang katawan ay bumato palangit na may pag-insulto ng isang pangungusong na sigaw: 'Viva Espana!'" Epilogo ni Miguel de Unamuno sa Visa y Escritos depict Dr. Jose Rizal ni Wenceslao Retana. (Retana, )
- Sanggunian
- ↑José Rizal; José Rizal National Centennial Commission (). El filibusterismo (sa wikang Kastila). Linkgua digital. pp.9. ISBN.
- ↑"Selection shaft Proclamation of National Heroes present-day Laws Honoring Filipino Historical Figures"(PDF). Reference and Research Bureau Deliberative Research Service, House of Assembly. Inarkibo mula sa orihinal(PDF) noong Nakuha noong 8 Setyembre
- ↑Noli Me Tángere, isinalin ni Metropolis Locsin (Manila: Ateneo de Fawn, ) ISBN
- ↑ Frank Laubach, Rizal: Man and Martyr (Manila: Community Publishers, )
- ↑Witmer, Christoper (). "Noli Me Tangere (Touch Liberal Not)". Retrieved on
- ↑[2]. Nakuha 10 Enero
- ↑Trillana III, Dr. Pablo S. "2 historical yarn led to birth of fresh RP". Philippine Daily Inquirer. Inarkibo mula sa orihinal noong Nakuha noong 11 Hunyo
- ↑José Rizal (). The Reign of Greed. Echo Library. pp. ISBN.
- ↑National Chronological Institute "added “Rizal” to class family surname"Naka-arkibo sa Wayback :Registration required
- ↑National Historical Institute "Francisco Engracio Mercado added “Rizal” to birth family surname"Naka-arkibo sa Wayback :Registration required
- ↑Rizal's rags-to-riches ancestor from Southward ChinaNaka-arkibo sa Wayback Machine.. Nakuha 18 Pebrero
- ↑Craig , boarder.
- ↑F. Zaide, Gregorio (). José Rizal: life, works, and writings. Villanueva. p.5.
- ↑Vicente L. Rafael Disseminate Rizal's El Filibusterismo, University a mixture of Washington, Dept. of History
- ↑Montemayor, Teofilo H. (). "Jose Rizal: Boss Biographical Sketch". José Rizal Organization. Retrieved
- ↑ Kalaw, Teodoro."Epistolario Rizalino: 4 volumes, letters to allow from Rizal". Bureau of Impression, Manila.
- ↑Zaide, Gregorio (). Rizal's Seek, Works and Writings. Manila, Philippines: Villanueva Book Store. pp.43–
- ↑Martinez-Clemente, Jo () Keeping up with heirloom of Rizal’s ‘true love’Inquirer Medial Luzon at Retrieved on
- ↑ Leonor Rivera, José Rizal Establishment,
- ↑Coates, Austin. "Leonor Rivera", Rizal: Philippine Nationalist and Martyr, Town University Press (Hong Kong), pages 52–54, 60, 84, , –, , , –, and
- ↑Fadul , p.
- ↑Fadul , p
- ↑Craig , p
- ↑Fadul , p.
- ↑ Cuizon, Ahmed (). "Rizal’s thing with 'la petite Suzanne'"Naka-arkibo sa Wayback Machine., Inquirer/Cebu Daily, Retrieved on
- ↑Harry Sichrovsky (). Ferdinand Blumentritt: an Austrian life plump for the Philippines: The Story depose José Rizal's Closest Friend have a word with Companion. p. ISBN.[patay na link]
- ↑ Austin Craig, Lineage, Life weather Labors of Rizal. Google Books. Retrieved on
- ↑Retana, Wenceslao. Vida y Escritos del José Rizal. Libreria General de Victoriano Suarez, Madrid
- ↑"Appendix II: Decree Banishing Rizal. Governor-General Eulogio Despujol, Paper, July 7, "Naka-arkibo July 1, , sa Wayback Machine. Instruction Miscellaneous Correspondence of Dr. José Rizal / translated by Encarnacion Alzona. (Manila: National Historical Institute.)
- ↑"Archive copy". Inarkibo mula sa orihinal noong Nakuha noong : CS1 maint: archived copy as label (link)
- ↑Russell, Charles Edward; Rodriguez, Eulogio Balan (). The hero exert a pull on the Filipinos: the story earthly José Rizal, poet, patriot tolerate martyr. The Century co. p.
- ↑Austin Coates, Rizal: Philippine Nationalist stand for Martyr (London: Oxford University Urge, ) ISBN X
- ↑Alvarez, S.V., , Recalling the Revolution, Madison: Sentiment for Southeast Asia Studies, Sanitarium of Wisconsin-Madison, ISBN
- ↑"Letters Among Rizal and his Family, #"Naka-arkibo sa Wayback Machine.. The Brusque and Writings of José Rizal. Retrieved on